زیرآسمان نروژ: در روزهای اخیر، خبر انتخاب کشور «عربستان سعودی» به عنوان یکی از اعضای کمیسیون زنان سازمان ملل برای دوره ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ میلادی با واکنشها و عمدتا اعتراضات فراوانی در سطح بین المللی و از جمله در سطح رسانه های نروژ مواجه شده بود. انتخاب عربستان به عنوان عضو کمیسیون حقوق زنان سازمان ملل در حالی است که وضعیت حقوق زنان در عربستان بسیار ضعیف بوده و نابرابریهای جنسیتی به طور گسترده در این کشور دیده میشود. زنان عربستانی هماکنون حق رانندگی و حق خروج بدون همراه از خانه را ندارند.
واکنش های بین المللی
گروه «دیدهبان سازمان ملل» مستقر در ژنو، با انتشار بیانیهای انتخاب عربستان سعودی به عنوان عضو کمیسیون زنان سازمان ملل را به شدت محکوم کرد. «هیلل نوئر» مدیر اجرایی دیدهبان حقوق بشر با یادآوری وظیفه این کمیسیون حقوق زنان سازمان ملل، مبنی بر بهبود و ارتقای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، گفت: انتخاب عربستان به عنوان حافظ حقوق زنان، مثل این است که دزد را داروغه شهر کنید!
اما شاید مهمترین واکنش ها مربوط به زنان سعودی باشد؛ «خولود عزیز»، یک زن سعودی که در خارج از این کشور و در شعبه یونیسف در استرالیا فعالیت میکند، با انتشار توییتی نسبت به این انتخاب واکنش نشان داد و گفت: ای کاش میتوانستم کلماتی برای بیان احساس فعلیام پیدا کنم. من یک سعودی هستم و حس میکنم که به من خیانت شده است.
واکنش ها در نروژ
در نروژ، این موضوع مورد انتقاد نمایندگان پارلمان نروژ قرار گرفت و در سطح رسانه های نروژ این انتخاب با انتقادات وگوشه و کنایه های زیادی حتا بعنوان «بدترین جوک سال» قلمداد شد. ظاهرا رایگیری در خصوص انتخاب عربستان به ریاست کمیسیون حقوق زنان بطور مخفی انجام شده اما از نتایج رایگیری اینطور پیداست که از میان کشورهای (بلژیک، چک، استونی، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، ایرلند، ایتالیا، پرتغال، سوئد و انگلیس)، حداقل ۵ کشور بایستی به عربستان رای مثبت داده باشند اما اینکه این ۵ کشور کدامها بوده اند،مشخص نیست.
بر اساس قوانین سازمان ملل، پس از مشخص شدن نتایج رای گیری، دیگر منعی برای کشورها جهت افشای رای صادره شان وجود ندارد. بر همین اساس، احزاب چپ و دموکرات مسیحی در پارلمان نروژ رسما از- Børge Brende وزیر امورخارجه نروژ- خواستار شفافیت کامل در مورد موضع نروژ در جریان رای گیری شده اند تا مشخص شود که آیا نروژ در عرصه بین المللی به نفع عربستان رای داده است یا خیر اما ظاهرا و تا به اینجا، وزیر امور خارجه نروژ از پاسخ دادن به این پرسش طفره رفته است.
با بالا گرفتن و داغ شدن این خبر در رسانه های نروژ، حالا کاشف به عمل آمده است که در سال ۲۰۱۰ میلادی، نروژ به نفع عضویت ایران در کمیسیون زنان سازمان ملل رای مثبت داده بود. انتشار این خبر موجب شد که رسانه ها دولتمردان دولت قبلی را زیرسوال ببرند که چرا نروژ بایستی به نفع کشوری که به گفته آنها در آن حقوق و آزادی های اجتماعی زنان دستکمی از عربستان سعودی ندارد و بر اساس گزارش برابری جنسیتی انجمن اقتصادی جهانی، پس ازعربستان سعودی (که رتبه ۱۴۱ در بین ۱۴۴ کشور دارد) حائز رتبه ۱۳۹ام است، رای داده باشد؟
اعتراض سفیرعربستان سعودی در نروژ به سیاستمداران نروژی
در تازه ترین واکنشها در نروژ، سفیر عربستان سعودی (Esam A. Abid Althaqafi) در نروژ نامه اعتراضی بلندبالایی را در این زمینه به شبکه NRK نروژ ارسال کرده است که در آن به شدت به واکنشهای اعتراضی و مسخره آمیز نمایندگان پارلمان نروژ تاخته است و حتی نروژی ها را برای فقدان حقوق مدنی زیر سوال برده است.
التقفی -سفیر عربستان سعودی در نروژ- در واکنش به خطاب کردن عربستان بعنوان «بدترین کشور برای زنان» توسط نمایندگان پارلمان نروژ گفته است که این بدور از واقعیت است. او در دفاع از وضعیت زنان در کشورش گفته است که در عربستان، قوانین محدودکننده زنان بخاطر ایجاد امنیت برای زنان است و نه برای گرفتن استقلال و آزادی های شخصی. او اضافه کرد که در عربستان، زنان حق رانندگی ندارند اما در عوض رانندگان شخصی دارند که آنها را به هر جایی که بخواهند میبرند. البته وی نگفت که زنانی که وضعیت مالی متوسط و پایینی دارند، چگونه می توانند از عهده مخارج راننده شخصی برآیند!
وی تاکید کرد که قوانین عربستان سعودی در جهت محافظت از زنان است و قطعا زمان خواهد برد تا فرهنگ افرادی که متاسفانه زنان غیرسنتی را «زنان بد» خطاب می کنند و آنها را مستحق مجازات می دانند تغییر کند. وی افزود که فرهنگ بدوی در عربستان فرهنگی ست که در آن زنان برای نشان دادن احترام و پاکدامنی و دوری از نگاه شیطان و خصوصا امیال شهوانی مردان، تمام چهره خود را سیاه پوش می کنند. وی افزود که بر خلاف فرهنگ نروژی، در عربستان زن هرچقدر هم که به اندازه مرد درآمد داشته باشد، درآمدش را با مرد به اشتراک نمی گذارد و این تنها مرد است که مسئولیت اقتصادی خانواده را دارد و اوست که وظیفه تامین خورد و خوراک و مخارج زندگی و آنچه زنش نیاز دارد را بر عهده دارد.
سفیر عربستان در نروژ در پاسخ به نظر سیاستمداران نروژی در مورد سرکوب زنان و حقوق آنها در عربستان گفت که این کاملا نادرست است بلکه در واقع برعکس است. او افزود که اکنون زنان بیشتری درعربستان درعرصه اشتغال فعال هستند(۵۶ هزارنفر در مقایسه با ۴۶ هزارنفر در پنج سال گذشته) و حتی ۳۰ زن در پارلمان عربستان نیز کرسی دارند. به گفته وی، بخش زیادی از زنان عربستانی تحصیلات عالیه دارند و آنهایی که کار می کنند، درآمدی برابر با مردان دارند. او ادعا کرد که زنان می توانند به ازدواج «نه» بگویند و آنها این حق را دارند که به تنهایی و بدون هیچ عواقبی در کشور دیگری زندگی کنند بدون آنکه مردی بعنوان محافظ برای ماهها در کنارشان باشد.
التقفی گفت که آنهایی که ازعربستان سعودی انتقاد می کنند، این کشور را از زاویه غربی نگاه می کنند. وی افزود که تا حد زیادی،این جوانان غربزده سعودی با تحصیلات خارج از کشور هستند که خواهان تغییر هستند در حالیکه اکثریت زنان سعودی فکر نمی کنند که نیازی به تغییر اساسی باشد. وی خطاب به سیاستمداران نروژی گفت که این خیلی دشوار است که فهمید که دنیای غرب تلاش می کند چیزی را طلب کند که اکثریت سعودی ها نمی خواهند. چرا شما برای حقوق دیگران در کشور دیگر با فرهنگ و دین مختلف مبارزه می کنید؟ این مشکل نروژ نیست که زنان سعودی مجاز به رانندگی نیستند.
وی همچنین نروژ را مورد انتقاد قرار داد و گفت که نروژ هنوز راه زیادی برای رفتن دارد پیش از آنکه در درآمد مردان و زنان به برابری برسد. او به آمار سازمان آمار نروژ SSB اشاره کرد که در آن میزان متوسط درآمد مردان در نروژ ۱۶۱,۴۰۰ کرون بیشتر از زنان گزارش شده بود. وی همچنین به گزارش های سازمان ملل اشاره کرد که در آن نشان داده شده بود که زنان علیرغم اینکه بیشتر از مردان در هفته کار می کنند درآمد کمتری دارند و همچنین به آمار سازمان مالیات نروژ که نشان می داد بیش از ۸۱۷ نفر از زنان در نروژ از ترس اینکه از سوی عضو مرد خانواده شان مورد تهاجم یا قتل قرار بگیرند، آدرس های مخفی دارند. التقفی با استناد به این گزارشها خاطرنشان کرد که در دنیا هیچ کشوری نیست که زنان مورد تبعیض قرار نگیرند.
وی در پایان به سیاستمداران نروژی گفت که نصیحت من به آنها این است که آنها ابتدا از کشور من دیدن کنند تا خودشان ببینند که چقدر همه چیز خوب است. وی خطاب به سیاستمداران نروژی افزود که احترام بیشتری برای افرادی که نقدشان می کنند قائل شوند و بجای عربستان سعودی، بر روی چالش های موجود در نروژ تمرکز کنند.
***
نقدی بر خبر: نکته مهمی که در مورد سیاستمداران نروژی وجود دارد، محافظه کاری زیرپوستی وغیرمحسوس آنهاست. البته مقوله ی سیاست در مجموع با موضوعاتی همچون منافع ملی، سیاست گذاری های کلی نظام و منافع سیاسی خاص سیاستمداران در هر دوره گره خورده است و نمی توان نقش موثر آنها را در پیچیدگی امور اجتماعی و سیاسی نادیده گرفت اما با توجه به زبانزد بودن نروژی ها در موضوعاتی همچون برابری جنسیتی، حقوق بشر، شفافیت های اجتماعی و آزادی های مدنی، انتظار می رود که موضع نروژی ها دستکم در این مورد، دور از هرگونه ملاحظه کاری برای همگان علنی شود تا اگر شک و شبهه ای هم هست اینگونه برطرف شود.
نکته دیگری هم که در مورد سخنان سفیر عربستان سعودی وجود دارد، سیاست آشنای مغلطه کاری و فرار از موضوع اصلی بحث به بهانه های مختلف و کاملا بی ارتباط با محتوای موضوع مورد بحث است. اینکه در نروژ،مردان از زنان بیشتر حقوق می گیرند، هیچ توجیهی برای فقدان آزادی های ابتدایی مدنی در عربستان برای زنان که برای همگان عیان است نمی تواند باشد و نخواهد بود. اگرچه موضوع تبعیض در درآمدها در جای خودش می تواند به نقد کشیده شود و ریشه یابی شود. با این همه، به نظر مییرسد که انتخاب عربستان سعودی بعنوان عضو کمیسیون زنان سازمان ملل بیشتر از آنکه اتفاقی فرهنگی باشد، با حمایت برخی از دول غربی به یک حرکت کاملا سیاسی بدل شده است.
منابع و پیوندهای مربوط:
https://www.nrk.no/ytring/virkelighetsfjernt-om-saudi-arabia-1.13490047
http://www.newsinenglish.no/2017/04/26/saudi-envoy-corrects-critics-in-norway/
https://www.thelocal.no/20170426/norway-opposition-demands-answer-over-saudi-arabia
http://www.dagbladet.no/nyheter/brende-nekter-a-svare-om-saudi-stotte—sjeldent-arrogant/67518190
صفحه اینستاگرام «زیرآسمان نروژ»
برگردان فارسی، نگارش، تهیه و تنظیم: زیرآسمان نروژ
درصورتی که قصد به اشتراک گذاری این مطلب را دارید، لطفا مطلب را بدون ذکر منبع در جایی کپی نکنید. هرکدام از ما با رعایت حقوق نویسنده می توانیم به غنای فرهنگ «کپی رایت» در ایران کمک کنیم.